ESKETAMINA
Jest to enancjomer ketaminy, substancji od wielu lat stosowanej w anestezjologii. Esketamina (S-ketamina) jest stosowana u osób dorosłych cierpiących na depresję niepoddającą się leczeniu lub u osób, które wymagają szybkiego efektu.
Celem leczenia jest zmniejszenie nasilenia objawów depresji, takich jak smutek, zobojętnienie, spadek energii, wycofanie, lęk, utrata zainteresowań. Ogromną zaletą tej substancji jest bardzo szybkie zmniejszenie nasilenia/ustąpienie objawów, następujące nawet w ciągu kilku godzin-kilku dni.
Sposób kwalifikacji do programu lekowego:
- kwalifikacją zajmuje się personel Oddziału Rehabilitacji Psychiatrycznej nr 14 SPSNPCH w Międzyrzeczu w ustalone z pacjentem dni. W skład zespołu kwalifikującego wchodzi każdorazowo lekarz specjalista psychiatra oraz psycholog.
- maksymalna ilość spotkań diagnostycznych w celu kwalifikacji do programu to 3 wizyty.
- Badania wykonywane przy kwalifikacji do programu:
- ocena nasilenia depresji wg skali MADRS,
- badanie psychiatryczne mające na celu udokumentowanie wykluczenia: zaburzeń osobowości, choroby afektywnej dwubiegunowej, uzależnienia od alkoholu, leków nasennych, uspokajających, przeciwbólowych i narkotyków,
- oznaczenie poziomu aminotransferaz (AST, ALT), GGTP, bilirubina całkowita,
- badanie poziomu TSH, fT3, fT4, kreatynina, sód, potas
- pomiar ciśnienia krwi, EKG,
- test ciążowy celem wykluczenia ciąży – dotyczy kobiet w wieku rozrodczym.
- podczas wizyty może zostać przeprowadzone badanie psychologiczne – zwłaszcza w celu- wykluczenia zaburzeń osobowości typu borderline, które stanowią kryterium wyłączające z programu.
Do leczenia esketaminą w ramach programu kwalifikują się świadczeniobiorcy spełniający łącznie następujące kryteria:
- wiek: od ukończenia 18 roku życia do 75 roku życia
- potwierdzone rozpoznanie depresji zakwalifikowanej wg obowiązującej klasyfikacji ICD-10 do kodów: F33.1 i F33.2
- aktualny epizod depresji o nasileniu umiarkowanym lub ciężkim wg skali MADRS
- przeciwwskazania/oporność/brak zgody pacjenta na terapię elektrowstrząsami
- potwierdzenie depresji lekoopornej zdefiniowanej jako zaburzenia depresyjne u osób dorosłych, u których nie wystąpiła odpowiedź na co najmniej dwa różne leki przeciwdepresyjne (stosowane w odpowiedniej dawce przez odpowiedni czas, zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Konsultanta Krajowego ds. Psychiatrii Dorosłych) w obecnym epizodzie depresji o stopniu nasilenia od umiarkowanego do ciężkiego.
- min. 2, nie więcej niż 5 różnych leków przeciwdepresyjnych w bieżącym epizodzie depresji
- co najmniej drugi epizod depresji
- obecny epizod trwający co najmniej 6 miesięcy wg daty pierwszej wizyty lekarskiej związanej z leczeniem tego epizodu
- wykluczenie rozpoznania zaburzeń osobowości typu borderline lub choroby afektywnej dwubiegunowej
- brak historii uzależnień w wywiadzie (uzależnienie od alkoholu, leków nasennych, uspokajających, przeciwbólowych lub narkotyków)
- wykluczenie ciąży i okresu karmienia piersią
- niewystępowanie stanów klinicznych, które w opinii lekarza prowadzącego uniemożliwiają włączenie terapii
- adekwatna wydolność narządowa określona na podstawie wyników badań laboratoryjnych krwi zgodnie z zapisami aktualnej ChPL
Ponadto do programu lekowego kwalifikowani są również pacjenci, którzy byli leczeni esketaminą w ramach innego sposobu finansowania terapii (z wyjątkiem trwających badań klinicznych), pod warunkiem, że w chwili rozpoczęcia leczenia spełniali kryteria kwalifikacji do programu lekowego oraz nie spełniali kryteriów wyłączenia.
Kryteria wyłączenia z programu lekowego:
- brak potwierdzonej skuteczności leczenia pod koniec fazy indukcji (redukcja wyniku w skali MADRS o mniej niż 50% w porównaniu do wyniku z badania kwalifikującego do programu)
- utrata skuteczności terapii w trakcie leczenia podtrzymującego (wynik w skali MADRS > 22 w trakcie dwóch kolejnych badań)
- nadwrażliwość na substancję czynną lub substancje pomocnicze
- wystąpienie działań niepożądanych związanych ze stosowaniem leku uniemożliwiających jego dalsze stosowanie
- hospitalizacja z powodu nasilenia się depresji lub innego klinicznie istotnego zdarzenia określonego na podstawie oceny klinicznej jako wskazującego na nawrót choroby depresyjnej takiej jak – próby samobójcze lub hospitalizacja w celu zapobiegania samobójstwom
- zmiana towarzyszącego leczenia przeciwdepresyjnego (z przyczyn innych niż nietolerancja doustnego leku przeciwdepresyjnego)
Sposób podawania leku:
- po pozytywnej kwalifikacji do programu pacjent stawia się dwa razy w tygodniu w wyznaczonych dniach o ustalonych godzinach do Oddziału Psychiatrycznego Dziennego nr 8
- podanie leku realizowane jest w obecności personelu – pielęgniarka, lekarz
- przed podaniem leku dokonywany jest pomiar ciśnienia tętniczego i tętna oraz zbierany wywiad dotyczący samopoczucia chorego i ewentualnych zgłaszanych dolegliwości
- podanie następuje w gabinecie zabiegowym
- pomiędzy kolejnymi dawkami leku (1 dawka = 1 device podawczy esketaminy wziewnej) należy zachować 5-minutowe przerwy
- po podaniu leku następuje okres obserwacyjny, który trwa godzinę od momentu zakończenia podawania wyznaczonej dawki esketaminy – w tym czasie pacjent pozostaje w gabinecie, jego stan jest monitorowany przez personel, realizowane są kontrolne pomiary ciśnienia tętniczego i tętna (obowiązkowy pomiar 40 minut po podaniu leku), odnotowuje się zgłaszane przez pacjenta ewentualne objawy niepożądane.
